Gizartea, Ekonomia, Erromanizazioa

 

• Gizartea

  • Bi mailatan banatzen zen: askeak eta esklaboak.

    • Askeetan, Erromatik joandako familiak eta patrizioekin zerikusia zutenek, lur-eremu eta ondasun handiak zituzten.

    • Ondoren, familia indigena nagusiak zeuden. Kargu publiko garrantzitsuenetan aritzen ziren.

    • Aurrekoen azpitik, plebea zegoen (eskulangileak, dendariak, lur-jabe txikiak,...).

    • Esklaboak erromatarren aurka matxinatuta preso hartutakoak ziren.

 

• Ekonomia

  • Erromak ezin hobeto ustiatu zituen Hispaniako natura-baliabideak.

  • Nekazaritza (garia, mahatsondoa eta olibondoa) hobetu zuten, lugorria, erromatar goldea eta ureztapena sartuz. Latifundio handitan egiten zen esklaboak erabiliz.

  • Metalak ustiatu zituzten (urrea, zilarra, kobrea, burdina, beruna eta merkurioa).

  • Industrian, produktu nagusiak hauek ziren: anforak, olioa, ardoa, lihoa, espartzua eta arrain gazituak.

  • Merkataritza asko garatu zen, komunikabide-sarea eta diruaren zirkulazioari esker.Lehen aipatutako produktuak esportatu eta luxuzko produktuak inportatzen ziren.

 

• Erromanizazioa

  • Konkistatutako herriek erromatarren kultura bereganatzeko prozesuari erromanizazioa deitzen zaio:

    • Latina. Bertako hizkuntzen gainetik nagusitu zen. Hispaniako intelektualek hori erabiltzen zuten (Seneka).

    • Erromako legeak (erromatar zuzenbide) ezarri ziren.

    • Erlijioa. Bertakoen gurtzek iraun bazuten ere, erromatarren jainko-jainkosak gurtzen ziren. K.o. II. mendetik aurrera kristautasuna hasi zen hedatzen.

    • Hirietan eman zen bereziki erromanizazioa. Hiriek garrantzia hartu zuten  galtzada-sare trinkoari esker.

    • Arteak gora egin zuen (Meridako antzokia eta anfiteatroa, Alcántarako zubia, Segoviako akueduktua,...).

  • Legioek erromatar kultura hedatu zuten. Legionarioen erretirorako probintzietan lur-sailak ematen zizkieten eta bertakoekin nahastean bere kultura hartzen zuten bertakoek. Hispaniar askok legioetan soldadu izatean erromatarren ohiturak ikasi zituzten.